Preventie en curatieve zorg

Jaarlijks verzamelt de KNMT bij een steekproef van tandartsen in algemene praktijken gegevens over de verrichtingen die zij bij een 25%-steekproef uit hun patiëntenbestand hebben uitgevoerd en gedeclareerd. Op deze manier zijn over het jaar 2021 via 372 tandartsen de verrichtingen­gegevens verzameld van in totaal 264.290 tandarts­bezoekers, onder wie 49.758 jeugdigen jonger dan 18 jaar en 214.532 volwassenen van 18 jaar of ouder.

Aard van de behandeling

Onderstaande staafdiagram laat zien dat in 2021 bij vrijwel alle tandartsbezoekers (95%) verrichtingen zijn gedaan die vallen onder ‘consultatie en/of diagnostiek’ (periodiek onderzoek, röntgenfoto’s etc.). Verder kreeg 73% van de patiënten (ook) preventieve behandelingen (zoals gebitsreiniging) en 47% (ook) curatieve behandelingen (vullingen, kroon- en brugwerk etc.).
In dit opzicht zijn er wel duidelijke verschillen tussen de jeugdigen en de volwassenen.

Aard van de behandeling die is uitgevoerd bij patiënten die de tandarts hebben bezocht, voor jeugdigen en volwassenen, in 2021

i

Bron: KNMT

Enkele specifieke behandelingen

De staafdiagram hieronder zoomt in op enkele specifieke behandelingen. Zo is te zien dat in 2021 bij 93% van alle tandartsbezoekers periodiek onderzoek is gedaan en dat bij 39% één of meer röntgenfoto’s zijn gemaakt. Bij 64% is tandsteen verwijderd en bij 33% zijn één of meer vullingen gemaakt.

Enkele specifieke behandelingen die zijn uitgevoerd bij patiënten die de tandarts hebben bezocht, voor jeugdigen en volwassenen, in 2021

i

Bron: KNMT

Enkele nadere analyses

Op basis van de verzamelde verrichtingengegevens kan een beeld worden gegeven van de ontwikkeling van het maken van intra-orale röntgenopnamen. Hierover staat een infographic in het NTVT van juni 2022. In de samenvatting Ontwikkeling van het aantal intra-orale röntgenopnamen wordt hier uitgebreider op ingegaan.

Volwassen asielzoekers maken op basis van de Regeling Medische zorg Asielzoekers (RMA) aanspraak op tandheelkundige zorg volgens de Verrichtingenlijst noodhulp tandheelkunde. Ze kunnen hiervoor terecht bij tandartsen die een overeenkomst hebben met RMA Healthcare. Begin 2020 is onderzoek gedaan naar de ervaringen van deze tandartsen. Hierover staat een infographic in het NTVT van maart 2021. In de samenvatting Zorgvraag van volwassen asielzoekers staan hiervan enkele uitkomsten.

Vanuit het ACTA is onderzoek gedaan naar de ervaringen van tandartsen met het behandelen van patiënten met een Autisme Spectrum Stoornis (ASS). Hierover staat een infographic in het NTVT van september 2021. In de samenvatting Tandartsen over patiënten met ASS worden de uitkomsten nader belicht.

Op basis van de verzamelde verrichtingengegevens kan een beeld worden gegeven van de ontwikkeling van het plaatsen van kronen. Deze wordt beknopt getoond in een infographic in het NTVT van april 2022. In de samenvatting Ontwikkelingen in plastische en niet-plastische kronen wordt hier uitgebreider op ingegaan.

Er is een analyse gemaakt van de ontwikkelingen in de tandheelkundige zorg over de jaren 2008 tot en met 2018. Hierover staat een infographic in het NTVT van juli/augustus 2020. In de samenvatting Verrichtingengegevens nader bezien staat een uitgebreider overzicht van deze analyse.

Het maken van vullingen (restauraties) is de meest voorkomende curatieve behandeling. Zie de infographic hiervan in het NTVT van september 2019. In de samenvatting Restauraties vindt u een wat uitgebreider overzicht van de aard van de restauraties bij jeugdigen en volwassenen in 2017.

Een andere curatieve ingreep is de endodontische behandeling, ook wel wortelkanaalbehandeling genoemd. Hierover zijn enkele gegevens gepresenteerd in een infographic in het NTVT van april 2020. In de samenvatting Wortelkanaalbehandelingen staat hiervan een uitgebreider overzicht, waarbij eveneens een uitsplitsing is gemaakt naar de reguliere en de niet-reguliere tandartsbezoekers in 2018.

Mensen die een beugelbehandeling nodig hebben, gaan daarvoor veelal naar een orthodontist. Maar ook tandartsen kunnen zulke behandelingen uitvoeren. In de samenvatting Uitvoeren van orthodontische verrichtingen door tandartsen in de algemene praktijk, in 2018 staan hierover gegevens.

Op basis van de verzamelde verrichtingengegevens kan ook een beeld worden gegeven van de ontwikkeling van preventieve zorg, namelijk de frequentie van gebitsreiniging. Hierover staat een infographic in het NTVT van september 2022. In de samenvatting Ontwikkelingen in frequentie van gebitsreiniging wordt een nader beeld gegeven van de ontwikkeling bij jeugdigen en volwassenen in de periode 2013 tot en met 2020.

Bij restauratieve behandelingen gebruiken tandartsen vaak een rubberdam. De verrichtingengegevens geven hierop door de jaren heen zicht. Zie een infographic in het NTVT van februari 2023. De samenvatting Ontwikkeling in gebruik van een rubberdam bij enkele behandelingen geeft hiervan een uitgebreider overzicht.

Ook is een analyse gemak van de ontwikkeling van de ‘instructie mondhygiëne’ bij de jeugd. Zie een infographic in het NTVT van september 2023. De samenvatting Ontwikkeling instructie mondhygiëne bij jeugdigen laat dit meer in detail zien.